Tekencheck

Na verblijf in het groen: tekencheck doen

Een tekencheck is belangrijk, want als je een teek zo snel mogelijk en op de juiste manier weghaalt verklein je het risico om er ziek van te worden. Je leest hierna hoe je dit het beste doet.

WAT IS EEN TEEK?

Een teek is een piepklein plat en hard beestje. Vaak maar 0,5 tot 3 millimeter groot. Teken leven in hoog gras, planten en struiken tot 1,5 meter hoog. Zoals in het bos en de duinen, in het park of in je eigen tuin.

WAT DOET EEN TEEK?

Teken kunnen niet vliegen en niet springen, maar wachten geduldig op een voorbijganger. Als een teek op je kruipt en bijt om bloed te zuigen, voel je daar niets van. Maar je kan er wel ziek van worden. Meestal gaat een teek op warme vochtige plekjes op je lichaam zitten en dit zijn juist de plekken waar je ze niet zo snel ziet. Als teken lang bezig zijn met bloed zuigen, zwellen ze op tot een grijs-bruin bolletje.

De tekencheck in stappen

Voor- en achterkant en buiten- en binnenkant. Let op ‘verstopplekken’ zoals zoomrandjes, kragen en riemen, in vouwen, naden, schoenen, omgeslagen broekspijpen en mouwen. Een plakkende kledingroller is handig hierbij.

Controleer je lichaam systematisch van onder naar boven en van links naar rechts. Ga op zoek naar een klein zwart stipje dat er niet hoort. Besteed speciale aandacht aan: tussen de tenen, knieholtes, liezen, kruis, tussen de billen, navel, oksels, in de nek, onder het haar.

Vraag hulp voor moeilijk bereikbare plekken, zoals hoofd, rug en achterkant van de benen. Gebruik een zaklamp en grote loep om in het haar te kunnen kijken. Gebruik een handspiegel voor intiemere plekken of een passpiegel voor de achterkant, indien geen hulp voorhanden is.

Neem een spits pincet of tekenverwijderaar. Irriteer teken niet: smeer of spray er niets op. Pak ze onder de kop vast, zo dicht mogelijk bij je huid zonder in het achterlijf te knijpen. Trek recht uit de huid, niet draaien. Ontsmet je huid. Noteer datum en beetplek(ken).

Neem een douche om eventuele losse teken weg te spoelen (vastgebeten teken kun je niet wegspoelen!), doe de kleding een half uurtje in de wasdroger. Teken gaan dood van hete droge lucht. Meld een tekenbeet bij je huisarts en op tekenradar.nl.

Tekencheckfilmpje voor kinderen

Voor basisscholen

Onder het label infoTeek leent Stichting Tekenbeetziekten gratis lespakketten uit aan basisscholen, zodat zij in 1 à 2 lesuurtjes hun leerlingen kunnen informeren over de teek, waarom je ervoor op je hoede moet zijn en wat je moet doen als er er onverhoopt toch een opgelopen hebt. Dat gebeurt op een vrolijke en interactieve manier. Behalve het bovenstaande tekencheck-filmpje zitten er nog meer filmpjes in de PowerPoint, die bij het lespakket hoort. Het hoogtepunt van elke les zijn altijd weer de zogenaamde tekenkussentjes - één voor elke leerling - waaruit ze met veel verschillende tekenverwijderaars speldjes (die teken voorstellen) moeten verwijderen.

Voorlichting aan kinderen over teken, hoe een tekenbeet te voorkomen en hoe ermee om te gaan als je 'm eenmaal opgelopen hebt is van groot belang!

Reserveer vandaag nog een Tekendoos. Kinderen verdienen het om goed beslagen ten ijs te komen als het gaat om teken. Kinderen zijn namelijk een heel kwetsbare groep: zij spelen graag op plaatsen waar teken ook graag verblijven. En een tekenbeet kan onnoemelijk veel narigheid en verdriet veroorzaken!

Gedragsregels tekencheck bij kinderen

Het gaat hier om gedragsregels die gelden voor betrokkenen bij een georganiseerd buitenevenement, zoals de organisatoren, leiding, begeleiders en ouders/verzorgers met betrekking tot een tekencheck en wanneer het dus gaat om andermans kinderen. Deze regels zijn ook opgenomen in onze brochure Op Kamp, speciaal ontwikkeld voor leerkrachten.

a. Ga professioneel om met de tekencheck: controleer de deelnemers snel na het buiten zijn, zakelijk en zeer zorgvuldig.

b. Houd jongens en meisjes gescheiden.

c. Doe de tekencheck en het verwijderen van teken in een ruimte met voldoende privacy:

• Zorg dat er niemand binnen komt zonder kloppen.
• Vraag altijd toestemming aan de deelnemer voor je iemand binnenlaat.

d. Laat deelnemers die dat willen hun onderbroek aanhouden totdat je begint met de controle van het onderlichaam en de benen.

e. Vermijd één-op-één situaties, zorg bij voorkeur voor een volwassen toezichthouder.

f. Zorg dat de controleur en de toezichthouder geen familieband of relatie hebben.

g. Zorg dat de toezichthouder niet actief betrokken is bij de controle van het lichaam van de deelnemer.

h. Respecteer de deelnemers in blik, beeld, woord en gebaar.

i. Staar niet naar de deelnemers.

j. Maak geen foto- of filmopnames tijdens de tekencheck of het verwijderen van teken.

k. Onthoud je van elke vorm van seksuele intimidatie en seksueel handelen, maak ook geen:

• dubbelzinnige opmerkingen,
• opmerkingen over het lichaam of het uiterlijk van de deelnemer,
• andere opmerkingen die seksueel of erotisch geïnterpreteerd kunnen worden.

l. Zorg dat lichamelijk contact functioneel is en niet verkeerd begrepen wordt:

• Kondig aanrakingen van tevoren aan, en leg uit waarom deze nodig zijn.
• Volg bij de uitvoering de aanwijzingen van de deelnemer, maar ga niet in op aanwijzingen die tot aanrakingen leiden die intiemer zijn dan nodig.

m. Onthoud je van elke vorm van machtsmisbruik, ook als een deelnemer de noodzakelijke tekencheck of het verwijderen van teken weigert. Neem in dat geval de volgende stappen:

• Vraag naar zijn/haar motivatie.
• Leg de noodzaak en de procedure nogmaals rustig uit.
• Neem contact op met de ouders, leg het probleem voor en vraag wat zij willen dat je doet.
• Breng de deelnemer in contact met zijn/haar ouders en laat hen vertellen wat zij willen.
• Neem contact op met de huisarts bij twijfel over een teek.

n. Stel de leiding/andere begeleiders op de hoogte als je bent afgeweken van deze handleiding of gedragscode.

o. Hou een logboek bij en vermeld in het logboek als je bent afgeweken van deze handleiding of gedragscode.

p. Realiseer je dat de tekencheck en het verwijderen van teken door deelnemers en hun ouders/verzorgers verkeerd begrepen kunnen worden en kunnen leiden tot beschuldigingen van (seksuele) intimidatie, aanranding of misbruik. Wees altijd bereid om verantwoording af te leggen over de noodzaak en functionaliteit van je handelingen en de gevolgde procedures.